1392/7/29 دوشنبه

موقعيت طبيعي منطقه بيضا :  
منطقه بيضا در جنوب كشور و در غرب استان فارس قرار دارد و از شمال به كامفيروز شهرستان مرودشت
  ،  از جنوب به شهرستان شيراز و از شرق به بخش درودزن و زرقان و از غرب به بخش همايجان شهرستان سپيدان محدود است.

  موقعيت رياضي و جغرافيايي:
اين منطقه در عرض جغرافيايي شمالي بين48/29درجه تا15دقيقه و 30 ثانيه و طول جغرافياي شرقي بين 52 درجه و 7 دقيقه و 30ثانيه تا 52 درجه و 37 دقيقه و 30 ثانيه قرار دارد

 
تاريخچه بيضا:
نام قديمي بيضا   "  نشايك و يا نسايك "  بوده است كه در زمان لشكر كشي اعراب به ايران ،  از كوههاي مشرف به منطقه دشت بيضا سپيد ديده شده است و به اين دليل نام منطقه بيضا را به معناي سپيدي ناميده اند . 

 
قدمت تاريخي بيضا:
منطقه بيضا از سابقه تاريخي زيادي برخوردار است و بر اساس اسناد و مدارك معتبر سابقه آن به 8000 سال مي رسد.آثار و بقاياي تاريخي به جا مانده از گذشتگان گواه اين واقعيت است.شهر انشان محل تولد كورش در اين منطقه وجود دارد كه يكي از بزرگترين و پر رونق ترين شهرهاي آن روز ايران باستان بوده است  .    حوزه هاي علميه و مدارس علوم ديني شهر انشان از لحاظ رتبه بندي بعد از حوزه هاي علميه بغداد فرار داشت.

    علما و دانشمندان منطقه:


 
سيبويه: 
 قديمي ترين دانشمند معروفي كه از اين ديار برخاسته   و مدارك   فراواني   بر اثبات   اين   امر   وجود دارد عمروبن عثمان،معروف به سيبويه نحوي است كه در حدود سده دو م هجري مي زيسنه است.كتاب معروف او "الكتاب"بسيار مشهور است  ،  وفات نام برده بين سالهاي  177  تا  194  هجري بوده است.

 
منصور حلاج:

دومين دانشمندي كه طبق اسناد و مدارك فراوان  ،  از سرزمين بيضا برخاسته ، ابوالغيث حسين بن منصور حلاج است كه زادگاه وي روستاي تنگ تور بيضا بوده  است.وي در جواني تفسيري بر قرآن نوشت و داراي آثاري همچون "طاسين الازل "دبستان المعرفه،كتاب توحيد،جسم الكبر،جسم الاصغر،جواهر الاكبر،الوجود الاول و ... است او كتاب طاسين الازل را در زندان نوشت .حلاج در بصره ملقب به "مخبر"  در هند ملقب به "ابوالغيث" در خراسان به "ابو الصهر" در بغداد به "ابوالمصطلم"،  در فارس به "ابو عبداله زاهد"و در خوزستان ملقب به "شيخ الاسرا ء و حلاج" بوده است.
  سرانجام به دستورحامد بن عباس ،وزير عباسي ، در روز 24 ذيقعده سال 309 هجري ،   در كنار دجله   و   جسر بغداد ، منصور حلاج را  كه سوار بر گاو سفيدي كرده بودند ،  با دستهاي بسته آوردند و در ازدحام جمعيت او را به پشت خوابانيده و هزار تازيانه بر او زدند و پس از آنكه زير ضربات تازيانه نمرد ،   دستها و پاهاي او را بريدند و در آتش سوزاندند و خاكستر او را در دجله  ريختند و سرش  را درجسر بغداد آويزان كردند.

 
قاضي بيضاوي:
  سومين دانشمند معروف اين ديار ناصر  الدين ابوسعيد عبداله بن علي اشعري شافعي بيضاوي  ،   معروف به قاضي بيضاوي مي باشد كه معاصر علامه حلي و خواجه نصير بوده است . از تاليفات وي مي توان به انوار التنزيل و اسرار التاويل يا تفسير بيضاوي ، ايضاح در اصول دين ، تهذيب الخلاق در تصوف ،شرح تنبيه در فقه،شرح كافيه در نحو،طوالع الانوار در توحيد و كلام الغايه القصوي در فقه اشاره نمود.

 
محمد ابن مقله(ابن مقله بيضاوي):

وي از خطاطان و فضلاي زمان خود بود در  دستگاه  خلافت  المقتدر  بالله  عباسي تا مقام وزارت ارتقا يافت  ،  وي در علم خط ،نخست خط محقق سپس خط ريحان و بعد ثلث ريحاني را ابداع كرد پس از انتشار اين خطوط خط نسخ را نيز ابداع كرد.

  ابو عبداله حسن بن علي بن مقله بيضاوي :
پس از قتل برادر ،مردم به او گرويدند و از او خط آموختند،حسن خطوط موضوعه برادرش را تكميل كرد و گويند خطي مينوشت كه با خط برادرش قابل تميز نبود.

  ابوبكر بيضاوي :
از فقهاي سده پنجم هجري  ، از آثار آن ميتوان به الادله في تعليل مسايل التبصر(چند جلد)،الارشاد في شرح الكتاب الصيصري ، التبصره في فروع الدين و التذكره في شرح مسايل التبصره اشاره كرد ابن سال به:ابوالحسن احمد بن محمد جعفر بيضاوي ،معروف به" ابن سال به"موسوم به "شيخ الشيوخ"از اعاظم مشايخ متصوفه در اواخر سده چهارم و اوايل سده پنجم است.وي در سال 415 ه.ق وفات يافت و در روستاي تل بيضا مدفوق گرديد.


 
آب و هوا:
 
  بطور كلي اقليم روستاهاي واقع در منظقه بيضا معتدل و كوهستاني است كه داراي زمستان هاي سرد و تابستان معتدل است و حداكثر درجه حرارت در تيرماه 43درجه سانتيگراد و حداقل برودت در ديماه11-درجه سانتيگراد است.
 در منطقه بيضا چشمه سارها ، قنوات ، چاههاي عميق و نيمه عميق براي استفاده مردم وجود دارد .  منطقه اي حاصلخيز مي باشد و اكثر مردم به امر كشاورزي و دامپروري مشغول هستند . با رشد توسعه شهر نشيني برخي مردم به سمت تجارت ، كسب وكار در مغازه ها نيز مشغولند و هم اكنون با وجود مراكز صنعتي و دامپروري در اين منطقه عده اي از جوانان نيز در كارخانه هايي همچون ليمونديس  ،  سيرنگ و توليد مرغ مادر و دامداريها نيز مشغول مي باشند.

نژاد مردم:

 مردم بيضا از لحاظ نژادي از نژاد سامي و نژاد آريايي هستند و امروز به دليل حاصلخيز بودن منطقه قومهايي همچون فارس ، ترك ، لر ، كرد وعرب  و عشاير خمسه  و شش بلوكي و قشقايي در اين منطقه حضور دارند. البته قوم فارسي در همه جاي منطقه گسترده است و در تمامي روستاها و مناطق شهرنشين برتري با قوم خاص فارسي است و تعداد كمي از اقوام ذكر شده در بين آنان حضور دارند كه البته در بعضي از روستاها قوم لر و يا در برخي ديگر قوم ترك برتري دارد.

 
اوضاع انساني و فرهنگي:
 
در قديم با تحقيقات به عمل آمده مشخص مي گردد كه در شهرستان  ا نشان كه زادگاه كورش كبير بوده است دين زرتشت حدود 600 تا 700 سال قبل از ميلاد در اين منطقه بوده است و با حضور دين مبين اسلام،از همان صدر اسلام مردم در اين منطقه عشق و علاقه خاصي به پيامبر(ص) و اهل بيت(ع)داشتند و بحمداله كليه مردم منطقه شيعه دوازده امامي "مذهب جعفري"را دارند و در ايام محرم همه روستا با تشكيل كاروانها و هيئت هاي مذهبي ، يكپارچه ياد و خاطره سالار شهدا را گرامي ميدارند.

 
سنتها و آداب و رسوم خاص منطقه :

مردم بيضا به علت سابقه تاريخي و طولاني،ايراني بودن و مسلمان بودن فرهنگي مركب از محتويات    اين سه فاكتور را دارند.برخي از آداب و رسوم مردم مثل ديد و بازديد عيد نوروز متعلق به آداب و رسوم ايران باستان ميباشد و يكي از اصول آيين اسلام به عنوان صله رحم در ايام نوروز و ديگر اوقات براي مردم مهم مي باشد و اغلب كوچكترها براي ديدن بزرگتر ها مي روند و از آنان عيدي ميگيرند.بعد از پيروزي اتقلاب اسلامي نيز مردم براي احترام خانواده هاي معظم شهدا دسته به دسته به منازل آنان ميروند و در هنگام تحويل سال به ويژه ياد شهداي عزيز گرامي مي دارند.

 حرف شنوي از بزرگترها و احترام به آنها از آداب و رسوم خاص اين منطقه مي باشد.

  طرز پوشيدن لباس: مردم اين منطقه نيز مانند بقيه ايرانيان تركيبي از لباسهاي قديمي و مدها و مدلهاي جديد را مي پوشند.ولي نسل قديم مردم بيضا از لباسهاي محلي ،عشايري استفاده مي كنند و نسل جديد از پوشش شهري استفاده مي كنند.ليكن رعايت حجاب و عفيفه بودن بحمداله از شاخصهاي  خوب مردم اين منطقه ميباشد.  

 
روابط خانوادگي:

نوع خانواده در اين منطقه پدر سالاري مي باشد و پدر در خانواده با قدرت تمام تصميم مي گيرد.ولي بحمداله اخيرا از مشاوره اهل خانواده نيز استفاده مي نمايند.پدر نان آور و مدير خانواده است و زنان نيز در كارهاي كه سخت نمي باشد مردان را همراهي مي كنند . در خانواده هايي كه پدر حضور ندارد پسر بزرگتر نقش پدر را ايفا مي كند.مردم در هر خانه براي صرف غذا ، نهار ، صبحانه و شام سفره مي چينند و دور آن مي نشينند و غذا ميل ميكنند.  درصد كمي از مردم هم درون آشپزخانه و سر ميز غذا ميخورند قوت غالب مردم نان ، برنج مي باشد و بدليل باغدار بودن مردم انواع و اقسام ميوه ها نيز به عنوان دسر استفاده مي كنند


 
ورزش و سرگرمي:
 
بهترين سرگري به خصوص براي جوانان،كتابخاني ،روزنامه و مجلات مي باشد و ورزش هم بين جوانان رواج دارد از جمله فوتبال ،واليبال، تنيس ، دو ميداني ،كشتي و ورزش هاي جسماني و رزمي نيز رواج دارد. البته كشتي هاي محلي،گوي بازي و درنا بازي نيز در بين جوانان رواج دارد.

 
مراسم سوگواري:
 
از بين ماه هاي دوازده گانه دو ماه براي مردم بسيار محترم مي باشد و اين دو ماه محرم و صفر است.روز اول محرم تا روز دوازدهم اين ماه مردم با مراسم عزاداري شامل سينه زني،زنجير زني،مرثيه خواني بعضا تعزيه خواني و استفاده از اجتماع و اندرزهاي روحانيان محارم ياد و خاطره اباعبداله و شهداي كربلا را گرامي مي دارند و همه روستاهاي منطقه و اها لي شهر بيضا داراي هيئت هاي مذهبي هستند كه در برخي از روستاهاي بزرگ و شهر بيضا تعداد هيئت ها از 1 و 2 نيز بيشتر است.در اين ايام هم ،  سينه زنان ، فقرا و يتيمان و مردم روستاها به صرف نهار و شام كه توسط مردم خير تدارك ديده مي شود استفاده مي نمايند.

  حضور سياسي در بعد از انقلاب اسلامي :
 
در ايام الله همچون   22 بهمن ،روز قدس،روز دانش آموز و ... مردم به صورت يك پارچه در راهپيمايي ها شركت مي نمايند.مردم خوب اين منطقه نيز اقتخار دارند كه در قبل از پيروزي انقلاب و بعد از استقرار نظام مقدس جمهوري اسلامي به صورت فعال در صحنه هاي سياسي و اجتماعي همچون حضور در جبهه هاي حق عليه باطل،راهپيمايي،جهاد سازندگي و عمران و آباداني منطقه فعالانه شركت داشته اند.